Fitoterapia w leczeniu boreliozy: potencjał ziół w walce z boreliozą

Borelioza, inaczej choroba z Lyme, jest poważnym powikłaniem zdrowotnym. Jest to choroba zakaźna przenoszona przez kleszcze, wywołana przez bakterie z rodzaju Borrelia burgdorferi. Pomimo zastosowanej antybiotykoterapii część pacjentów doświadcza objawów, nawet po zakończeniu terapii. W takiej sytuacji fitoterapia, czyli wykorzystanie ziół leczniczych, staje się obiecującą alternatywą lub dodatkiem do standardowego leczenia.
Borelioza – nieprzyjemna i uciążliwa
Objawy boreliozy mogą być bardzo różne i zależą od stadium choroby. Występują w trzech fazach: wczesnej ograniczonej, wczesnej rozsianej i późnej.
W fazie wczesnej ograniczonej najbardziej charakterystycznym objawem jest rumień wędrujący – czerwone, powiększające się plamy lub obrzęki, które pojawiają się na skórze zwykle od 3 do 30 dni po ugryzieniu przez kleszcza. Rumień wędrujący może zostać błędnie zdiagnozowany jako alergia, uczulenie lub pokrzywka. Często dla fazy wczesnej charakterystyczne są objawy grypopodobne, takie jak gorączka, ból głowy, zmęczenie, ból mięśni i stawów.
U pacjentów, u których nie została włączona antybiotykoterapia, objawy wyciszają się w przeciągu 4-12 tygodni. W niektórych przypadkach słabe objawy mogą utrzymywać się przez okres nawet kilku lat lub rozwinąć się w objawy stadium późnego.
W fazie wczesnej rozsianej bakterie zaczynają rozprzestrzeniać po organizmie wraz z krwią. Zazwyczaj pojawia się od kilku do kilkunastu tygodni po ukąszeniu. Objawy jakie mogą towarzyszyć fazie rozsianej to zapalenie układu nerwowego, zapalenie mięśnia sercowego oraz zapalenie stawów. Stan zapalny najczęściej dotyczą jednego lub dwóch dużych stawów, np. stawu skokowego lub łokciowego. Bóle mają charakter nawracający z okresami zaostrzenia.
Faza późna, która może rozpocząć się tygodnie, miesiące, a nawet lata po ugryzieniu kleszcza, obejmuje chroniczne problemy ze stawami (najczęściej z kolanem), neurologiczne problemy (problemy z pamięcią, zapalenie mózgu), oraz objawy na skórze, szczególnie na dłoniach i stopach.
Leczenie boreliozy obejmuje głównie antybiotykoterapia, która wdrożona we wczesnym etapie choroby przynosi pozytywny efekt. Dawkę oraz czas podaży antybiotyku określa lekarz, jednak zazwyczaj trwa ona około 2-4 tygodni. W drugim stadium boreliozy terapia może okazać się znacznie trudniejsza, z uwagi na rozsianie krętek w organizmie. Korzyści dla łagodzenia objawów i wzmocnienia układu odpornościowego może przynieść jednoczesne stosowanie naturalnych ekstraktów ziołowych, które znalazły zastosowanie w terapii boreliozy.
Do ziół, które mogą się okazać pomocne w terapii boreliozy, zaliczamy:
Ekstrakt z Rdestowca Japońskiego (Polygonum Cuspidatum)
Rdestowiec japoński jest rośliną zawierającą resweratrol, związek o silnej aktywności antyoksydacyjnej. Badania pokazały, że resweratrol może hamować wzrost i rozmnażanie bakterii Borrelia. Ekstrakt z rdestowca japońskiego ma potencjał jako dodatek do standardowej terapii boreliozy.
Ekstrakt ze Szczeci Pospolitej (Dipsacus sylvestris)
Szczeć pospolita jest rośliną stosowaną w tradycyjnej medycynie do łagodzenia dolegliwości związanych z kośćmi i stawami – co jest istotne, gdyż borelioza często powoduje problemy z układem kostnym. Odpowiadają za to związki bioaktywne – irydoidy. Dodatkowo szczeć mobilizuje układ odpornościowy do pracy.
Ekstrakt z Czystka (Cistus incanus)
Czystek jest rośliną śródziemnomorską, której ekstrakt wykazuje silne właściwości antyoksydacyjne. Czystek wspiera układ odpornościowy, co może przyczynić się do poprawy odpowiedzi organizmu na infekcję. Wspiera on ochronę DNA, białek i lipidów przed uszkodzeniami oksydacyjnymi.
Ekstrakt z Ashwagandhy (Withania somnifera)
Ashwagandha, znana też jako żeń-szeń indyjski, jest ziołem szeroko stosowanym w Ajurwedzie. Badania sugerują, że ashwagandha może mieć działanie adaptogenne, pomagając organizmowi radzić sobie ze stresem, wspomaga percepcję i wspomaga dobre samopoczucie, co może być pomocne w trudnym procesie leczenia boreliozy.
Ekstrakt z Vilcacory (Uncaria Tomentosa)
Vilcacora jest ziołem pochodzącym z Ameryki Południowej. Tradycyjnie jest stosowana do wsparcia układu odpornościowego. Wspomaga także w utrzymaniu prawidłowego stanu stawów.
Ekstrakt z Andrographis (Andrographis paniculata)
Andrographis, zwany „Królem Goryczy”, jest znanym ziołem w tradycyjnej medycynie. Ekstrakt z andrographis wykazuje działanie wspomagające detoksykację i oczyszczanie organizmu. Wpływa na prawidłowe samopoczucie, zdrowie krążenia i wzmocnienie organizmu.
Fitoterapia może być potencjalnym uzupełnieniem standardowej terapii boreliozy. Ważne jest, aby pamiętać, że zioła nie zastąpią konwencjonalnej terapii antybiotykowej, ale mogą przyczynić się do poprawy komfortu pacjenta i wsparcia układu odpornościowego.
Bibliografia:
Feng J., Leone J., Schweig S., Zhang Y., Evaluation of Natural and Botanical Medicines for Activity Against Growing and Non-growing Forms of B. burgdorferi. Frontiers inMedicine, 21 February 2020
Kukuła J., Witkowska-Banaszczak E.: Rośliny lecznicze z rodziny Dipsacaceae.Postępy Fitoterapii 4/2014,str.232-238.
Kowalczyk B.: Rdestowiec japoński(Reynoutria japonica Houtt.) – gatunek inwazyjny i leczniczy – rozprzestrzenianie się w gminie Krzyżanowice(Kotlina Raciborska)