Neuroborelioza

Neuroborelioza

Borelioza to odzwierzęca choroba wywoływana przez bakterie Borrelia burgdoferi, których nosicielami są kleszcze. W porównaniu do Ameryki Północnej, gdzie opisano jedynie jeden gatunek niebezpiecznej bakterii, w Europie odnotowano co najmniej pięć różnych patogennych szczepów wywołujących tą chorobę. Ma to wpływ na zróżnicowanie objawów i kliniczny przebieg choroby. Czym jest neuroborelioza i jakie objawy mogą o niej świadczyć?

W Polsce sezon kleszczowy zazwyczaj rozpoczyna się wiosną i trwa do późnej jesieni. Aktywność kleszczy uzależniona jest od temperatury, która panuje na zewnątrz. Coraz cieplejsze zimy powodują, że pajęczaki są w stanie przetrwać również w miesiącach zimowych, jeżeli temperatura nie spada znacznie poniżej zera. Szacuje się, że nawet co szósty kleszcz w Polsce może być zakażony boreliozą! To groźna choroba, która może powodować szereg komplikacji zdrowotnych, między innymi neuroboreliozę.

Jak krętki przemieszczają się po organizmie ?

Bakterie boreliozy posiadają spiralny kształt. Patogeny posiadające taką budowę często powodują trudne do diagnozowania i nawracające infekcje. Borrelia należy do jednych z największych i najbardziej ruchliwych krętków, dzięki czemu sprawnie porusza się w tkankach i we krwi. Bakterie są na tyle sprytne, że wykształciły mechanizm, który pozwala im przetrwać zarówno podczas żywienia się krwią kręgowców jak i stawonogów. Przykładowo w ślinie kleszczy zidentyfikowano silne właściwości immunomodelujące, co pozwala bakteriom niejednokrotnie ominąć odpowiedź immunologiczną żywiciela.

Krętki borreli mogą dotrzeć do układu nerwowego wykorzystując sieć naczyń krwionośnych, drogę układu limfatycznego lub bezpośrednio wnikając do elementów układu nerwowego. Osadzają się one na korzeniach nerwowych powodując często niespecyficzne dolegliwości, których zbiór określa się terminem neuroborelioza. Wg Europejskich danych epidemiologicznych, neuroborelioza stanowi drugą w kolejności po rumieniu wędrującym najczęstszą postać boreliozy. Krętki mogą zlokalizować się w dowolnym miejscu układu nerwowego bezpośrednio tuż po zakażeniu lub nawet po kilkunastu latach od jego wystąpienia.

Bakterie wyspecjalizowały się w umiejętność poszukiwania substancji niezbędnej im do wzrostu – N-acetyloglukozaminy, która jest składową kwasu hialuronowego, a jej pokłady znajdują się w tkance łącznej. Dlatego patogeny bardzo dobrze radzą sobie z wnikaniem to tkanek bogatych w kolagen.

Objawy neuroboreliozy

Objawy neuroboreliozy w dużej mierze uzależnione są od tego jaka struktura układu nerwowego została zaatakowana oraz od rodzaju uruchomionego przez krętki patomechanizmu. Zazwyczaj zajęcie układu nerwowego występuję we wczesnej i późnej fazie neuroboreliozy.

Pierwsze niepokojące objawy, które mogą wskazywać na neuroboreliozę to:

– przewlekłe zmęczenie,

– bóle głowy,

– spadek i obniżenie samopoczucia,

– senność i brak energii,

– porażenie nerwów czaszkowych – często objawy obejmują paraliż jednej strony twarzy,

– limfocytarne zapalenie opon mózgowych,

– neuropatie, które obejmują zaburzenia czucia i odczuwania temperatury, osłabienie mięśniowe.

W późnej fazie może wystąpić encefalopatia, która obejmuje skrajne zmiany nastroju, zaburzenia zachowania, pamięci i koncentracji, parestezje, zaburzenia psychiczne, takie jak pogłębiona depresja i zaburzenia osobowości, zapalenia mózgu.

Neuroborelioza – diagnostyka i leczenie

Bez wątpienia im szybsze rozpoznanie boreliozy, tym lepsze rokowania dla pacjenta – znacznie wzrasta szansa na szybkie i skuteczne leczenie. Późna diagnoza zwiększa szansę na zaistnienie nieodwracalnych zmian, które w znacznym stopniu pogarszają jakość życia pacjenta.

Wg. Europejskiej Federacji Towarzystw Neurologicznych, aby zdiagnozować neuroboreliozę OUN konieczne jest spełnienie trzech warunków:

• wykrycie zapalenia 10-1000 limfocytów i/lub monocytów obecnych w płynie mózgowo-rdzeniowym,

• współwystępowanie objawów klinicznych neurologicznych, które sugerują neuroboreliozę,

• wystąpienie swoistych przeciwciał dla Borrelia w płynie mózgowo-rdzeniowym.

Więcej o laboratoryjnych metodach diagnozowania boreliozy przeczytasz tutaj .

Neuroborelioza – czy da się ją wyleczyć?

Leczenie neuroboreliozy uzależnione jest od objawów, które towarzyszą chorobie. W pierwszym rzucie zazwyczaj stosuje się antybiotykoterapię, którą ustala lekarz. Można wprowadzić także terapie wspierającą opartą o naturalne ekstrakty roślinne, które posiadają potwierdzone badaniami działanie, które wzmacnia układ odpornościowy lepiej radzić sobie z infekcją.

Po jakie rośliny warto sięgnąć?

– rdestowiec japoński – wpływa na stymulację układu immunologicznego oraz pracę serca i krążenia;

– szczeć pospolita – dzięki zawartości irydoidów mobilizuję odpowiedź odpornościową, wspomaga w zachowaniu zdrowia stawów i kości;

– czystek – to bogactwo antyoksydantów, które ochraniają organizm przed stresem oksydacyjnym i wzmacniają pracę układu immunologicznego;

– ashwaghanda – to roślina adaptogenna, która wzmacnia odpowiedź organizmu na stres, reguluje napięcie i wspiera koncentrację;

– vilcacora – wspomaga w utrzymaniu zdrowia stawów, wspiera odporność;

– andrographis – wspomaga detoksykację organizmu, poprawia samopoczucie, wpływa na zdrowie układu krążenia.

Borelioza jest poważnym schorzeniem, które wymaga odpowiedniego leczenia. Oprócz tradycyjnych metod, warto zwrócić uwagę na naturalne metody wsparcia, które mogą pomóc w walce z chorobą i łagodzić jej objawy. Standaryzowane i wysokiej jakości ekstrakty roślinne, które są polecane osobom pragnącym złagodzić skutki ukąszeń kleszczy znajdziesz w preparacie Borelyma.

Bibliografia:

Grzegorczyk J.Ł.: Tajemnicze krętki Borrelia burgdorferi, Alergia, 2018, 1; 30-31.

Rauer S., Kastenbauer S., Hofmann H. et al. and Consensus group: Guidelines for diagnosis and treatment in neurology – Lyme neuroborreliosis. Ger Med Sci. 2020; 18; Published online 2020 Feb 27.

Zajkowska J., Drozdowski W.: Neuroborelioza – trudności diagnostyczne; Neurologia po Dyplomie, 8, 1-10, 2013.